Als je er als zeiler voor kiest om je boot in het water te laten liggen, omdat je misschien net als ik dacht ‘dat valt wel mee met die winters in Nederland. Kun je je toch wat zorgen gaan maken over het effect van langdurige vorst op je boot. Ik vond er wat interessante informatie over dat ik hieronder graag deel.
Alleen op het moment van vast worden zet water/ijs 9 % uit, daarna gedraagt het zich als normale vaste stof. En krimpt bij kouder worden. De boot is in aanvang wat warmer dan het oppervlakte water dit samen met de krimp van het ijs houdt vrij lang een klein randje water om de boot. (De scheuren in het ijs zijn KRIMPscheuren waar je schaatsen zo lekker in kunnen gaan.)Bij wat langere tijd vorst, vriest dit ook dicht.
Het ijs vlak bij de boot is duidelijk wat dunner dan op enige afstand. Meer dan een halve meter vanaf de boot loop je al over het ijs, maar kom je korter bij dan zak je erdoor.
Pas als de hele romp lagere temperaturen heeft bereikt komt de boot vast te liggen. De rand ijs, die er dan wat hoger tegen de romp ligt, komt van opklotsend water uit het randje water om de boot, dit bevriest zodra het op het ijs komt en de “warmte” van de boot gaat missen.
Alleen kruiend ijs is gevaarlijk de massakrachten van bewegende schotsen kunnen soms zeer groot zijn. Het paard van Marken heeft hierdoor eens scheef gestaan ergens in de jaren 70. Tot de nok in de ijsschotsen.
Nog nooit heeft mijn boot op de wal overnacht, en ook nog nooit schade door ijs. En dit is geen gelukstreffer. In het water/ijs wordt de boot over de volle oppervlakte ondersteund. Op de wal hooguit op enkele punten, de kiel en de steunen. Waait het een beetje dan gebeurt het zo nu en dan dat de kiel van de steunbalk af trilt en de steunen door de romp steken. (Naarden ergens in de jaren 80). Of slechts op 3 punten, de kiel en de lijkant. De houtblokken op de loef steunen vallen er dan soms uit. Je kunt je voorstellen wat dit betekent.
Vriest het langdurig dan vormt zich onder de romp ook een ijslaag. Binnen is er geen isolerende ijslaag, alleen de scheepshuid, dus onder aan de romp vormt zich ook ijs, wat een beetje opdrijvend vermogen geeft de boot komt dus bij langdurige strenge vorst een paar centimeters omhoog.